Właśnie wróciłem z konferencji „Prawo i Architektura”, która odbyła się w Katowicach w budynku Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej (najbardziej odpowiednie miejsce dla poruszanego tematu), na której wystąpił szereg ciekawych osób i na której poruszono wiele tematów, o których pisałem na blogu w cyklu Prawo w Architekturze. Poniżej krótka relacja z konferencji. Więcej…
Kontynuując cykl Prawa Autorskie w Architekturze dziś na tapetę biorę projekt budowlany, jako jeden z nośników utworu architektonicznego. Wcześniej pisałem już o szkicach (TUTAJ), wizualizacjach (TUTAJ) i projekcie koncepcyjnym (TUTAJ). Więcej…
Ciekawą kwestią jest również kontynuacja prac projektowych podjęta przez innego projektanta, czy to w trakcie realizacji inwestycji, czy już wiele lat póniej (np. w przypadku przebudowy). Więcej…
Wybudowanie obiektu to złożony i długotrwały proces. Od projektu do obiektu upływa dużo czasu, a inwestor często zmienia zdanie co do ostatecznego kształtu powstającego budynku. Czy inwestor może żądać wprowadzenia wszelkich zmian, wedle własnego uznania? Czy może zlecić dokonanie zmian innemu projektantowi? Czy twórca może się zmianom sprzeciwić? Jak wygląda ta sprawa na gruncie prawa autorskiego? Wcześniej pisałem o zmianach na etapie projektowania, dziś o zmianach na etapie budowania. Więcej…
Kwestie związane z prawem autorskim mogą w praktyce stanowić przyczynę sporu pomiędzy projektantem, będącym twórcą utworu architektonicznego, a inwestorem, zainteresowanym uzyskaniem projektu i realizacją obiektu. Spór dotyka często prawa do integralności utworu, kiedy inwestor stara się wpłynąć na kształt projektu w stopniu, którego nie może zaakceptować projektant. Ostatnio omówiłem krótko przyczyny sporu, a także aspekt cywilistyczny. Dziś pierwsza część dotycząca praw autorskich. Więcej…
Kwestie związane z prawem autorskim mogą w praktyce stanowić przyczynę sporu pomiędzy projektantem, będącym twórcą utworu architektonicznego, a inwestorem, zainteresowanym uzyskaniem projektu i realizacją obiektu. Spór dotyka często prawa do integralności utworu, kiedy inwestor stara się wpłynąć na kształt projektu w stopniu, którego nie może zaakceptować projektant. Próbując jednak omówić istotę mogącego powstać na linii projektant – inwestor sporu, należy najpierw przyjrzeć się specyfice samej umowy o wykonanie dokumentacji projektowej.Więcej…
Problematyka związana z prawem do integralności utworu architektonicznego – ciąg dalszy. Dziś kwestia związana z tłem (zmianami dokonanymi w otoczniu) owoców pracy architektów. Więcej…
Problematyka związana z prawem do integralności utworu w wyjątkowo intensywny sposób uwidocznia się przy okazji utworów architektonicznych. Prawo to jest często źródłem sporów między projektantem, a inwestorem, przy okazji realizacji inwestycji, jak i między projektantem, a właścicielem obiektu, w związku z ewentualną późniejszą chęcią dokonania w obiekcie modyfikacji. O tym dziś i w kilku następnych wpisach słów kilka. Więcej…
Wraz z rozwojem grafiki komputerowej, rozumianej jako dział informatyki zajmujący się generowaniem obrazu, wizualizacje stały się nieodłącznym elementem projektów architektonicznych. Czy jednak wizualizacja to nadal utwór architektoniczny, czy też odrębny? Czy prawa autorskie przysługują projektantowi, czy może twórcy wizualizacji? Czy rozpowszechnianie wizualizacji stanowi odrębne pole eksploatacji i czy w ogóle można stworzyć wizualizację bez zgody twórcy utworu architektonicznego? Więcej…
Pisałem wcześniej jakie dzieła, moim zdaniem, można zakwalifikować do kategorii utworów architektonicznych. Dziś postaram się odpowiedzieć na pytanie, komu przysługują prawa autorskie w przypadku tego rodzaju utworów. Gdy zapytam przypadkową osobę, komu przysługują prawa autorskie do tego, czy innego budynku, padnie automatyczna odpowiedź: „Pewnie jakiemuś architektowi”. Czy jednak rzeczywiście uprawnionymi będą jedynie architekci?Więcej…
Jak już wspominałem w poprzednich wpisach charakterystyczną cechą utworów architektonicznych jest występowanie co najmniej dwóch podstawowych sposobów utrwalenia – projektu oraz obiektu. Jest to jednak spore uproszczenie, ponieważ w procesie projektowania spotkamy się z szeregiem różnych nośników utworu architektonicznego, stanowiących części projektu, które jednak mogą i często istnieją samodzielnie poza projektem. Ma to często istotne znaczenie z punktu widzenia interesów uprawnionego architekta.
Utwory architektoniczne to szczególna kategoria utworów. Utwory te charakteryzują się specyficznymi cechami, wyróżniającymi je spośród innych kategorii utworów. Jak w żadnych innych utworach ściera się w nich sztuka i technika, elementy estetyczne i funkcjonalne. Jak przy niewielu innych rodzajach utworów w grę wchodzą ograniczenia techniczne, prawne, związane z ochroną środowiska i inne. Między innym dlatego ustawodawca zdecydował się zawrzeć w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych szczególne przepisy, dotyczące jedynie utworów architektonicznych.
W poprzednim wpisiekrótko przedstawiłem, jak z grubsza kształtuje się wiedza przedstawicieli środowiska architektów w zakresie praw autorskich i ogólnego pojęcia o przedmiocie ochrony, jakim jest utwór architektoniczny. Dotknąłem również problemu ustalenia i utrwalenia tego rodzaju utworów. Dziś postaram się przytoczyć co w tej kwestii do powiedzenia mają przedstawiciele doktryny prawniczej. Więcej…
Przedstawiam pierwszy wpis z serii pt. PRAWA AUTORSKIE W ACHITEKTURZE. Zacznę od podstaw. Mówiąc „utwór architektoniczny”, większość z Was pomyśli o jakimś budynku. Niektórzy pomyślą o różnego rodzaju projektach. Niewielu skojarzy to hasło ze szkicami, modelami, makietami, wizualizacjami i fotografiami różnego rodzaju obiektów. Praktycznie nikt nie pomyśli o wszystkich tych postaciach. Rozstrzygnięcie kwestii, co tak naprawdę można uznać za utwór architektoniczny, jakie postaci może on przybrać, ma doniosłe znaczenie dla objęcia rezultatów pracy architektów i projektantów ochroną na gruncie prawa autorskiego.